Ouder zijn met ADHD
Het ouderschap is een uitdagende en belonende reis op zichzelf, maar wanneer je ook te maken hebt met ADHD(-I), kunnen de dagelijkse verantwoordelijkheden van werk, huishouden en gezin een extra laag complexiteit toevoegen. ADHD-I (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een neurologische aandoening die zich kenmerkt door moeite met aandacht, impulsiviteit en mogelijk ook hyperactiviteit. De I staat voor inattentive, dit betekend onoplettend. Het kan een uitdaging zijn om dit alles in evenwicht te houden, maar met de juiste aanpak en strategieën is het zeker mogelijk om een vervullend leven als ouder met ADHD te leiden. Ook ik ben sinds mijn 27e gediagnosticeerd met, ‘ADD’, dat nu ADHD-I heet.
Waarom zo laat? Nou.. omdat kinderen met ADHD-I vaak niet opvallen. Ze zijn (van buiten) rustig, meer teruggetrokken, geen ‘last’ voor de omgeving. Je kan niet aan de buitenkant zien dat het dondert en bliksemt in het hoofd en dat er van alles rond giert. Zo omschrijf ik het voor mezelf. Er gaat zo veel door mij heen soms dat het te overweldigend is. Op school krabbelde ik altijd mijn schriften vol met tekeningen en doodles. De juf werd er gek van, maar ik kon er niet mee stoppen. Het ging vaak vanzelf, omdat ik mijn aandacht er niet bij kon houden en verdween ik in mijn gedachte naar een andere plek.
ADHD-I en ouderschap. Hoe gaat dat bij mij? Ik ben niet gestructureerd, maar probeer het wel zo veel mogelijk. Ik vergeet nog wel eens dat we ook moeten lunchen (nee, mijn dochter blijft echt niet met honger achter, want ze komt er zelf om vragen). En ik moet goed de tijd in de gaten houden dat ik haar nergens te laat op haal. Gelukkig is dat één van mijn angsten dus ben ik daar juist extra alert op.
Hieronder staan een paar handige tips die je wellicht van pas komen als je zelf ook ADHD(-I) hebt.
1. Communiceer en creëer begrip
Open communicatie met je partner, familie en vrienden is van vitaal belang. Laat hen weten wat ADHD-I voor jou betekent en hoe het je dagelijkse routine beïnvloedt. Het creëren van begrip zal resulteren in een sterker ondersteuningsnetwerk dat je kan helpen wanneer je het even moeilijk hebt.
2. Structuur en planning
Een gestructureerde omgeving helpt niet alleen kinderen, maar ook ouders met ADHD. Stel routines in voor maaltijden, bedtijden en taken. Gebruik visuele schema’s en herinneringen om op koers te blijven. Overweeg het gebruik van technologie, zoals apps en herinneringen op je telefoon, om je te helpen herinneren aan belangrijke taken.
3. Prioriteiten stellen
Wees realistisch over wat je kunt bereiken in een dag. Focus op de meest essentiële taken en geef jezelf de ruimte om niet perfect te zijn. Probeer jezelf niet te overbelasten door te veel tegelijk te willen doen. Accepteer dat je soms dagen hebt dat het minder goed gaat. Ook al heb je dagen ervoor gehad dat het wél goed ging.
4. Delegeer en vraag om hulp
Je hoeft niet alles alleen te doen. Vraag je partner, kinderen of andere familieleden om te helpen met huishoudelijke taken. Overweeg ook om hulp in te huren (als het budget toelaat uiteraard), zoals een schoonmaakster of kinderopvang, om de last te verlichten.
5. Zelfzorg
Vergeet niet voor jezelf te zorgen. Ouder zijn met ADHD kan soms uitputtend zijn, dus zorg voor voldoende slaap, beweging en gezonde voeding. Het aanleren van ontspanningstechnieken, zoals (slaap-)meditatie of diepe ademhaling, kan ook helpen om stress te verminderen. Ik zelf zoek vaak op youtube naar ‘geleide slaapmeditatie‘. Je krijgt dan zoveel resultaten, er moet er één voor je bij zitten.
6. Flexibiliteit omarmen
Wees bereid om je aan te passen wanneer dingen anders lopen dan gepland. Flexibiliteit is cruciaal in het ouderschap, vooral wanneer ADHD in het spel is. Wees mild voor jezelf en weet dat fouten maken normaal is. Ik weet van mijzelf dat ik niks bak qua werk in de ochtend. Gelukkig kan ik heel flexibel zijn met mijn werk en werk ik veel uren in de avond. Ik merk dat ik dan wat vermoeider ben en mijn hersenen minder alle kanten op schieten. Ik krijg veel meer gedaan in minder tijd.
7. Tijd voor jezelf vrijmaken
Het is belangrijk om af en toe tijd voor jezelf te nemen. Plan momenten in waarin je kunt ontspannen en doen wat je graag doet. Dit kan je batterijen opladen en je helpen om beter om te gaan met de uitdagingen van het dagelijks leven. Neem een ‘well-being-day’. Plan een dag vrij wanneer de kinderen naar school moeten. Doe die dag alleen waar je zin in hebt. Geen huishouden of andere verplichtingen. Maar een hele dag Netflixen, gamen, tekenen, terrassen, hobby’s of andere activiteiten waar je energie van krijgt.
Het ouderschap met ADHD kan veeleisend zijn, maar het is zeker niet onmogelijk. Met de juiste aanpak, ondersteuning en strategieën kun je een gezonde balans vinden tussen werk, huishouden en gezin. Onthoud dat jij, als ouder met ADHD, unieke kwaliteiten en sterke punten hebt die je aan je kinderen kunt doorgeven. Geef jezelf de ruimte om te groeien en te leren, terwijl je tegelijkertijd geniet van jouw reis van het ouderschap.